Gümrük Kanunun 24. Maddesi kapsamında, ithalatçı tarafından gümrük idaresine beyan edilen ve gerekli koşullara uygunluk sağlayan ıskontoların satış bedeli yöntemine göre gümrük kıymetinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. 

Konuyla ilgili olarak Gümrükler Genel Müdürlüğünün 14.11.2001 Tarih ve 2001/38 Sayılı Genelgesinde gümrük kıymetinin tespitinde ıskontolarla ilgili nasıl bir uygulama yapılacağı konusuna açıklık getirilmiştir.

Satış bedeli yöntemine göre ithal eşyasının gümrük kıymetinin tespitinde dikkate alınacak ıskontolar peşin ödeme ıskontosu ve miktar ıskontosudur.

Yapılan ıskontonun peşin ödeme veya miktar ıskontosu tanımına girip girmediği, bu çerçevede gerekli koşulları taşıyıp taşımadığının incelenmesi gerekmektedir. Bu inceleme sırasında ıskonto oranları da göz önünde bulundurulmalıdır.

Satışa konu eşyanın sevk edilmesinden önce alıcı tarafından eşya bedelinin ödenmesi uluslararası ticarette peşin ödeme olarak tanımlanmaktadır. Peşin ödeme ıskontosu ise mal bedelinin peşin ödenmesi nedeniyle alıcıya tanınan bir fiyat indirimidir. Söz konusu fiyat indirimi fiilen ödenen fiyatı düşüreceği için eşyanın gümrük kıymetinin belirlenmesinde dikkate alınmalıdır.

Peşin ödeme ıskontosunun eşyanın gümrük kıymetinin belirlenmesinde dikkate alınması ve ithale konu eşyanın gümrük kıymetine dâhil edilmemesi için aşağıda belirtilen koşulların varlığı gereklidir.

1.Peşin ödeme ıskontosu ithal eşyasının gümrüğe beyanından önce yapılmış olmalıdır.

2.Mal bedeli ithal eşyasının gümrüğe beyanından önce ödenmiş olmalıdır.

Gümrük beyanından eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasını değil, Gümrük Kanunun 35/A Maddesi uyarınca, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya için taşıma firmalarınca verilen özet beyanı anlamak doğru olacaktır.

3.Peşin ödeme ıskontosu ticari uygulamalar çerçevesinde oluşan mutat oranlarda ve satıcının bulunduğu ülkede benzeri ticari işlemlerde uygulanan oranlara yakın olmalıdır.

4.Iskonto, alıcı ile satıcı arasındaki özel ilişkilerden kaynaklanmamış olmalıdır.

Yukarıda yazılı koşulları taşıyan peşin ödeme ıskontosu ithal malın gümrük kıymetine dâhil edilmeyeceği gibi KDV Kanunu’nun 21/a maddesi çerçevesinde KDV matrahı kapsamında da yer almayacaktır.

Iskonto, yukarıda belirtilen koşulları taşımadığı durumlarda ithale konu eşyanın gümrük kıymetine dâhil edilmeli, bu koşulları taşımayan, alıcı ile satıcının kişisel ilişkilerinden kaynaklanan özel ıskontolar ile mutat olmayan miktardaki ıskontoların eşyanın gümrük kıymetini azaltıcı bir unsur olarak kabul edilmemelidir.

Bunun yanında Gümrük İşbirliği Konseyi Gümrük Kıymeti İçtihatlarında;

1.Alıcı, satış sözleşmesine göre satıcı adına veya hesabına belirli işlerin yapılmasını üstlenmişse,

2.İthal eşyasının satış koşulu olarak alıcı bir üçüncü tarafa satıcı adına veya hesabına mal veya hizmet sağlarsa,

3.Taraflar arasındaki münasebet fiyatı etkilemişse,

4.İthal eşyasının fiyatından daha önceki ticari muamelelerden doğan bir alacak düşülmüşse,

Iskontoların indirime konu olmayacağı belirtilmektedir.

İthale konu eşyanın faturasında belirtilen ıskontonun, daha önceki bir ithalata ilişkin olduğunun anlaşılması halinde, geriye dönük olarak yapılan ıskontonun anılan fatura kapsamı sevkiyatla ilgili ithalat işleminde dikkate alınmaması gerekmektedir.