Gümrükler Genel Müdürlüğümüz 14.06.2013 Tarih ve 2013/21 Sayılı Genelgesinde;

12.05.1988 tarihli ve 88/12944 Sayılı Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu hakkında Kararnameye ilişkin 6 Sıra No’lu Tebliğin 3/12 maddesinde yer alan “Takas” işleminin, fon kesintisi yapılmayacak işlemler arasında sayıldığını,

Ancak Takas ve Bağlı Muamele Yoluyla Yapılacak İhracata ilişkin 2006/4 Seri No’lu Tebliğin, İhracat 2008/10 Sayılı Tebliğ ile yürürlükten kaldırıldığından,

Takasa ilişkin ithalat ve ihracat işlemlerinin takibinin nasıl yapılacağına dair usul ve esasları düzenleyen bir mevzuat bulunmadığından bahisle, söz konusu işlemlerde KKDF istisnasının uygulanamamakta olduğunu belirtmiştir.

Diğer taraftan bahse konu Genelge’ de, bankacılık sisteminin kullanılmadığı veya kullanılamadığı durumlarla sınırlı ve bu ülkelerle yapılan ticarete mahsus olmak üzere, ödeme şeklinin takas olarak beyan edildiği hallerde, aynı Genelge’ de belirtilen şartların yerine getirilmesi durumunda söz konusu takas işlemlerinde KKDF kesintisi yapılmayacağı bildirilmiştir.

Ancak, 07.06.1988 Tarih ve 19835 Sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan KKDF Hakkında 12944 Sayılı Karar,  2001/2698 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlükten kaldırılmış olmasına rağmen,  söz konusu kararın KKDF kesinti yapılmasına ilişkin hükümleri 20.6.2001 Tarih ve 4684 Sayılı Kanunun Geçici 3.Maddesi uyarınca uygulamaya devam olunmaktadır.

88/12944 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Fon’a Kesinti Yapılmayacak Krediler ile ilgili 4/12 Maddesinde,

Bağlı muamele veya takas kredilerinden Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’na kesinti yapılmaz.

Denilmektedir.

2013/21 Sayılı Genelge’ de, 2006/4 Sayılı İhracat Tebliğinin 2008/10 Sayılı Tebliğ ile yürürlükten kaldırıldığı belirtilmekle birlikte esasen 2006/4 Sayılı Tebliğ ile “Bağlı Muamele ve Takas” mevzuatı ortadan kaldırılmamıştır.

Çünkü 2006/4 Sayılı Tebliğ, 22.12.1995 tarihli ve 95/7623 Sayılı İhracat Rejimi Kararının 3/d maddesine istinaden, takas veya bağlı muamele yoluyla yapılacak ihracatın uygulama usul ve esaslarını belirleyen bir tebliğdir.

Bu tebliğde;

(1) Takas veya bağlı muamele taleplerine ilişkin başvuruların, ithalatçı ile yapılan sözleşmenin aslı ve yeminli tercüman tarafından yapılan Türkçe çevirisinin “Takas veya Bağlı Muamele Başvuru Formu” ile birlikte İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine yapılacağı,

(2) Takas veya bağlı muamele sözleşmesinin; ithal ve ihraç edilecek malın cinsi, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (G.T. İ.P), miktarı, birim fiyatı, toplam değeri ve sözleşme süresini içermesi gerektiği,

(3) Takas veya bağlı muamele yoluyla ihracat izni verilmiş ihracat işlemlerine ilişkin izin yazısının 30 (otuz) gün içinde gümrük idarelerine sunulması gerektiği yer almaktadır.

İhracat 2008/10 Sayılı Tebliğ ile Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla Yapılacak İhracat kaldırılmamış bilakis izin alma, sözleşme yapma gibi zorunluluklar ortadan kaldırılmıştır.

Bunun yanında 2013/21 Sayılı Genelge ile pratik olarak “Takas” yolu ile işlem yapma imkânı da ortadan kalkmıştır.

Çünkü “Bankacılık sisteminin kullanılmadığı veya kullanılamadığı ülkeler” kavramı ile “Takas işleminde tarafların aynı gerçek veya tüzel kişi olması” koşulunun aynı anda gerçekleşmesi halinde ticaretin yapılacağı ülke veya firma bulunması mümkün değildir.

Takas yolu ile ticaret yapılması istenmiyorsa bunu anlayabiliriz. Ancak eğer durum böyle değilse 2013/21 Sayılı Genelge’nin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz.

Saygılarımızla,